Maiantème
Maianthemum bifolium
Asparagaceae Liliaceae
Noms en français : Maïanthème à deux feuilles, Petit Muguet.
Descripcioun :Lou maiantème es uno planto pulèu raro au nostre que trachis dins li sòu umide, souto li faiard e li roure ; s'atrovo soulamen dins li relarg de mountagno, e encaro pas d'en pertout. Coume soun noum latin lou dis, l'enflourejado èi pourtado pèr uno cambo ounte s'estacon dos fueio (uno souleto pèr li tijo esterlo). Trachis en coulounìo bonodi soun rizoumo. Douno un fru rouge picouta .
Usanço :Es uno planto empouisounanto, majamen li fru. Emé li fueio, emé retengudo, sarié poussible de n'en faire de tisano pèr lucha contro li mau de garganto en gargarisme o coume espetourant. La planto sarié utilisado, peréu, contro li mau de tèsto e coume tounico pèr li ren.
Port : Erbo
Taio : 8 à 15 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Maianthemum
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Faio
- Blachiero
- Pinèdo umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Maianthemum bifolium (L.) F.W.Schmidt, 1794
Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753